با فناوری نانو پلاستیک آشنا هستید؟ این فناوری چه کاربردهایی دارد؟ با توجه به توسعه فناوری نانو در جهان، بسته‌بندی مواد غذایی یکی از صنایع مهم در این حوزه است. همانطور که می‌دانید اکثر بسته‌بندی‌های پلاستیکی تجدیدپذیر نیستند و باعث بروز مشکلات زیست محیطی می‌شوند. امروزه بسته‌بندی‌های سبز در سراسر جهان مورد استقبال زیادی قرار گرفته‌اند که فناوری نانو در تولید آن‌ها نقش به سزایی داشته است.
استفاده از نانو کامپوزیت‌ها مزایای بسیار زیادی از جمله کاهش آلودگی‌های محیط زیست، جلوگیری از کاهش و از بین رفتن مواد مغذی خوراکی‌ها می‌توان دارند. در ادامه با پیکنیک برند همراه باشید تا با فناوری نانو پلاستیک در ظروف یکبار مصرف بیشتر آشنا شوید.
نانو پلاستیک چیست؟
نانو پلاستیکها و میکرو پلاستیکها ذرات کوچکی هستند که از پلاستیک با استفاده از فناوری نانو ساخته شده‌اند. سالیانه مقدار زیادی زباله پلاستیکی تولید می‌شود که تاثیرات مخرب زیست محیطی زیادی به همراه دارند. همه ما با یک نگاه کوچک به زندگی خود شاهد تجمع پلاستیک در منزل و اطراف خانه‌های خود هستیم. همانطور که می‌دانید آلودگی پلاستیکها علاوه بر تاثیر مخرب روی چهره شهر و روستاها باعث ایجاد بیماری‌های مختلفی می‌شوند.
حتی تاثیر مخرب ذرات کوچک پلاستیک روی موجودات به خصوص ماهیان و آبزیان نیز بسیار زیاد است. امروزه دانشمندان با استفاده از فناوری نانو توانستند پلاستیک‌هایی با قابلیت تخریب‌پذیری در محیط زیست تولید کنند که به کمک جامعه بشری آمده است.
خواص و کاربرد نانو پلاستیکها در صنایع بسته‌بندی
امروزه فناوری نانو در تولید ظروف یکبار مصرف و بسته‌بندی مواد غذایی بسیار کاربرد دارد. ذرات نانو باعث افزایش استحکام ظرف یکبار مصرف می‌شوند و از ورود آلودگی و رطوبت، اکسیژن و مواد فرار به داخل مواد غذایی جلوگیری می‌کنند. همچنین با استفاده از نانو پلاستیکها می‌توان مدت زمان نگهداری مواد غذایی را افزایش داد و به گونه‌ای مواد غذایی را بسته‌بندی کرد که مشتری محتویات داخل بسته‌ها را به راحتی ببیند.
همانطور که می‌دانید هدف از بسته‌بندی مواد غذایی محافظت آن‌ها در برابر آلودگی‌های محیطی، میکروب‌ها، حشرات، نور و گرما است. نانو پلاستیکها توانسته‌اند این هدف را به خوبی دنبال کنند و کم‌کم پلاستیکها را از صنعت بسته‌بندی حذف کنند. نانو کامپوزیت‌ها بر پایه مواد گیاهی ساخته می‌شوند و زیست تخریب‌پذیر هستند. تازه ماندن مواد غذایی و تخریب‌پذیری زباله‌ها دو موضوع مهمی هستند که با استفاده از فناوری نانو در بسته‌بندی، دیگر نباید نگران این مسائل بود.
بسته‌بندی با استفاده از نانو این امکان را فراهم می‌کند که به طور هوشمندانه سلامت غذا را کنترل و محیط داخل بسته‌بندی را مشاهده کرد. مقاومت و استحکام این بسته‌بندی‌ها و انعطاف‌پذیری آن‌ها نیز باعث بهبود خواص بسته‌بندی مواد غذایی شده است. مواد نانو پلاستیک انعطاف، شفافیت و مقاومت را در بسته‌بندی بالا می‌برند. این سیستم باعث حفظ ثبات مواد غذایی و کیفیت آن‌ها می‌شود. از نانو پلاستیکها به دلیل خواص بی‌شماری که دارند در بسته‌بندی انواع پنیر، محصولات گوشتی، غلات، غذاهای نیمه آماده، آب میوه‌ها و … استفاده می‌شود.
سبک بودن بسته‌بندی نانو یکی دیگر از خواص این محصول است که باعث کاهش ضایعات و هزینه‌ها می‌شود. نانو پلاستیکها خواص ضد باکتریایی نیز دارند که باعث کنترل مواد بیماری‌زا به داخل بسته‌بندی خواهد شد. با توجه به افزایش تقاضا در بخش کشاورزی و مواد غذایی اهمیت فناوری نانو پلاستیک بیش از پیش دیده می‌شود.
مزاياي بسته‌بندي نانو پلاستیک
بسته‌بندی نانو پلاستیک مزایای بسیار زیادی در صنعت مواد غذایی دارد که در ادامه این مزایا را توضیح می‌دهیم:
- جلوگیری از ایجاد آسیب و ضایعات به مواد غذایی حین جابه‌جایی و حمل‌ونقل آن‌ها
- سالم ماندن و ماندگاری بالای مواد غذایی به دلیل داشتن رادیکال‌های آزاد
- جلوگیری از آلودگی مواد کشاورزی و مواد غذایی با میکروب‌ها
- نداشتن سموم شیمیایی و عوارض شیمیایی دیگر
- تولید کردن غذاهایی با چربی پایین با استفاده از فناوری نانو در صنعت غذا
- غنی‌سازی شیر با کمک این فناوری
نانو پلاستیکها، بسته‌بندی‌های زیست تخریب‌پذیر
همانطور که می‌دانید استفاده از بسته‌بندی‌های پلیمری به دلیل اینکه زیست تخریب‌پذیر نبوده و از منابع فسیلی تولید می‌شوند باعث تجمع پلاستیک در طبیعت و افزایش آلودگی می‌شوند. امروزه از پلیمرهای زیست تخریب‌پذیر استفاده می‌شود که با کمک فناوری نانو قابلیت مکانیکی و خواص آن افزایش پیدا کرده است. پلیمرهایی که این قابلیت را دارند براساس منابع تولیدی آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
- پلیمرهایی که از مونومرهای تجدیدپذیر تولید می‌شوند که ترکیبی از نفت خام با سلول زنده هستند.
- پلمیرهایی نظیر پلی ساکارید، پلي‌نوکلوتيدها و پروتئین که از سلول زنده استخراج می‌شوند.
- پلیمرهایی که با ذرات نانو کامپوزیت‌ها ترکیب می‌شوند و قابلیت کمپوست شدن را دارند. این پلیمرها شامل زانتان، پولان، سلولز باکتریایی و پلي‌هيدروكسي بوتيرات هستند.
خاصيت جلوگیری از عبور گازها در نانو پلاستیکها
لایه‌های پلاکتی نانو در برابر عبور گازها به عنوان یک مانع عمل کرده و در برابر ورود گازهایی مانند اکسیژن و دی‌اکسیدکربن یک لایه مقاوم ایجاد می‌کنند. با استفاده از فناوری نانو پلاستیک مسیر نفوذ میکروب‌ها طولانی‌ترین شده و همین موضوع باعث افزایش ماندگاری محصولات غذایی می‌شود.
نتیجه گیری
در این مطلب از پیکنیک برند در مورد فناوری نانو پلاستیک و استفاده از آن‌ها در بسته‌بندی مواد غذایی توضیح دادیم. همانطور که متوجه شدید این محصولات به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و زیست تخریب‌پذیری که دارند بهترین جایگزین برای پلاستیک‌هایی با منشأ نفت و فسیل هستند. نانو پلاستیکها از نفوذ گاز به مواد غذایی جلوگیری می‌کنند و باعث افزایش ماندگاری این خوراکی‌ها می‌شوند. همچنین از مواد بیماری‌زا و سموم شیمیایی در تولید این محصولات استفاده نشده است.
