همگی ما در یک چرخه طبیعی زندگی میکنیم. این چرخه طبیعی را یک زنجیر طولانی در نظر بگیرید که هریک از حلقههای آن شامل تمامی ما انسانها، انواع گیاهان، گونههای مختلف جانوری و… است. بنابراین زندگی ما انسانها به شکلی پیچیده به زندگی انواع گیاهان و جانوران گره خورده، بهطوری که گسستن این پیوند بهراحتی جان همگی ما را تهدید خواهد کرد. به همین دلیل است که حفاظت از محیطزیست و حفظ پیوستگی حلقههای این زنجیر متصل بهیکدیگر وظیفه انسانی ما در قبال خودمان و زندگی بر روی زمین است. یکی از دغدغههای دوستداران محیط زیست ظروف يكبارمصرف پلاستيكي است. این ظروف بهواسطه ترکیبات پلاستیکی تجزیهناپذیر، قابل تجزیه توسط چرخه طبیعت نيستند و اين نکتهای ناراحتکننده و غمانگيز است چراکه ظروف پلاستیکی تخریبگر، بهواسطه مواد و ترکیباتی كه در خود دارند، توسط طبیعت و چرخههای طبیعی تجزیه نمیشوند و به همین علت آسیبهای جدی به محیطزیست وارد میکنند. به همین دلیل حفاظت از محيط زيست با ظروف يكبارمصرف گیاهی می تواند گزینه مناسبی باشد.
تجزیه پلاستیک چقدر طول می کشد؟
تجزیه پلاستیک ۲۵۰ الی ۵۰۰ سال طول میکشد. پلاستیکهای تجديدناپذير دفن شده، از رشد ریشههای گیاهان جلوگیری میکند و باعث خفگی گیاه میشود. آلودگی حاصل از این مواد در محصولات کشاورزی میتواند با ورود در چرخه غذايی انسانها باعث تغییرات ژنی و کاهش مصونیت بدن در مقابل بعضی از بیماريها شود. ورود این مواد به اکوسیستم آبی سبب برهم خوردن شکل طبیعی اکوسیستم، ایجاد اختلال در تغذیه و زاد و ولد موجودات آبزی و در نهایت بلعیدن آن توسط موجودات آبزی سبب مرگومیر آنان و انقراض نسل گونههای مختلف میشود.
آلودگی پلاستیکی که مسئول و مقصر آن ما انسانها هستیم، درست مثل یک کشتی بزرگ در حال غرق شدن در وسط یک اقیانوس است. اگر جانداران و گیاهان زودتر از ما غرق شوند، بهمعنای نجات یافتن ما نیست و بهمعنای نزدیکتر شدن ما به غرق شدن در اقیانوسی از پلاستیک است که خودمان به طبیعت وارد کردهایم. به همین علت متوقف کردن استفاده از پلاستیکهای تجزيهناپذير و همچنین تولید و استفاده از پلاستیک سازگار با محیطزیست ازجمله وظایفي است كه ميتوانيم براي حفظ محيط زيست خود انجام دهيم.
با توجه به مصرف روزافزون استفاده مردم دنیا از ظروف یکبارمصرف پلاستیکی اگر به تجزيهپذير بودن آن اهميت ندهيم قطعا در آينده با مشكلاتي كه در بالا ذكر شد، روبهرو خواهيم بود. استفاده از ظروف یکبارمصرف گیاهی و تجديدپذير نهتنها ضرری برای انسان و محیطزیست ندارد، بلکه دارای فواید زیادی است.
تفاوت ظروف پلاستيكي تخريبگر و تجزيهپذير
ظروف پلاستیکی تخريبگر از بههم فشردن انواعی از مونومرهای شیميایی کربندار حاصل میشوند. فشردهسازی مونومرها باعث بهوجود آمدن پلیمرهایی میشود که مواد اولیه ساخت ظروف یکبارمصرف پلاستیکی هستند. این پلیمرها دارای مقاوت پایینی در برابر حرارت هستند و پس از ریختن غذای گرم در آنها میتوانند در اثر حرارت ترکیبات خود را درون مواد غذایی آزاد کنند. در مورد ظروف یکبارمصرف تجزيهپذير (گياهي) نیز فشردهسازی مونومر و تولید پلیمر مدنظر است، اما تفاوت این است که در ساخت مواد اولیه ظروف یکبارمصرف گیاهی، مونومر و پلیمر کاملا گیاهی هستند. پلیمرهای استفاده شده در این نوع از ظروف مربوط به گیاهانی همچون نشاسته و گندم و ذرت میباشند. پلیمرهای ذخیرهای در این نوع از گیاهان به شکل نشاسته و پلیمرهای ساختاری به شکل سلولز وجود دارند. از این پلیمرها میتوان بهعنوان ماده اولیه ظروف یکبارمصرف گیاهی استفاده کرد. اما این نوع از پلیمرها بهتنهایی نمیتوانند استحکام و مقاومت لازم را داشته باشند، از اینرو برای اشباع کردن زنجیره کربنی این نوع از پلیمرها از اسیدهای چرب کاملا گیاهی استفاده میشود. این نوع از اسیدهای چرب علاوه بر اینکه مقاومت پلیمرهای یاد شده را بالا خواهند برد، سبب میشوند که این ظروف دارای خاصیت آبگریز شدن شوند و بهراحتی با مواد غذایی آبدار و لعابدار واکنش ندهند. برای بالا بردن خاصیت آبگریزی این نوع از ظروف گیاهی میتوان از مواردی مانند موم، عسل،گلوتن و… در ترکیبات آنها استفاده كرد.
اهميت فرهنگسازي استفاده از ظروف يكبارمصرف تجزيهپذير
تحقیقات صورت یافته درباره مضرات استفاده از ظروف یکبارمصرف تخريبگر نشاندهنده اهمیت حذف فرهنگ استفاده از این ظروف و جایگزینی استفاده از ظروف یکبارمصرف گیاهی و تجزيهپذير است.
با وضع قوانین جدید در کشورهای مختلف دنیا و تدوین استراتژیهای مختلف باتوجه به مشکلات زیستمحیطی پلیمرهای سنتی نظیر پلیاستایرن و همچنین قیمت قابل رقابت پلیمرهای تجزیهشونده در مقایسه با پلیمرهای سنتی استفاده از این پلیمرها در زمینه بستهبندی و ظروف يكبار مصرف روند رو بهرشدی داشته و پیشبینی میشود بهتدریج محصولات ساخته شده از پلیمرهای تجزیهپذیر برپایه نشاسته جایگزین محصولات ساخته شده از پلیاستایرن انبساطی شود.
ایران بهعنوان یکی از کشورهایی که در استفاده از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی رتبه بالایی دارد، شناخته میشود. امروزه در ايران تلاشهای فراواني برای جایگزین کردن مواردی مانند ظروف یکبارمصرف گیاهی بهجای ظروف پلاستیکی انجام شده است. ظروف یکبارمصرف پلاستیکی تجزيهپذير دارای مزایایی هستند که از هر جهت استفاده از آنها بهجای ظروف پلاستیکی تخريبگر توصیه خواهد شد.
در واقع در هیچ قسمتی از ساخت ظروف یکبارمصرف گیاهی از مواد و مشتقات نفتی استفاده نخواهد شد و تمام ترکیبات این نوع از ظروف کاملا طبیعی، گیاهی و ارگانیک خواهد بود. البته در خرید این نوع از ظروف باید به اصل بودن این نوع از ظروف توجه نمود چراکه ممکن است نمونههای غیراصل و تقلبی آنها را در بازار یافت.
ویژگیهای ظروف یکبارمصرف تجزیهپذیر و گياهي
- بهداشتي بودن
- قابل استفاده در مايکروويو و مناسب برای غذاهای گرم و داغ
- انعطافپذیری زیاد
- امکان تولید محصول در رنگها و طرحهای مختلف و متنوع
نتیجه گیری
در این مطلب سعی کردیم تا به معرفی نسل جدید ظروف یکبارمصرفی بپردازیم که بر خلاف ظروف رایج موجود در بازار استفاده از آنها به محیط زیست آسیبی نمی رساند. ظروف گیاهی دسته ای نو ظهور از انواع ظروف یکبارمصرف هستند که قابل تجزیه و بازیافت هستند و می توانند مجددا به چرخه تولید برگردند. فروشگاه پیکنیک برند تولید و عرضه کننده متنوع ترین انواع ظروف گیاهی است و در این راه یکی از پیشگامان داخل کشور تلقی می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص تولیدات گیاهی پیکنیک برند می توانید دسته بندی ظروف گیاهی را در صفحه رسمی پیکنیک برند در اینستاگرام را دنبال کنید.